Hang Va - Hang động sắp được đưa vào khai thác du lịch tại Quảng Bình có hơn 1.000 thạch nhũ, kích thước đồng đều, hầu như không thể tìm thấy ở đâu khác.
Địa hình karst tỉnh Quảng Bình (miền trung Việt Nam) có đặc trưng bởi nhiều hang động kéo dài liên tục hình thành nhờ dòng nước chảy xuyên suốt khối đá vôi. Trong đó có nhiều hang động thuộc Hệ thống hang Phong Nha. Vào tháng 3/2012, nhóm khảo sát hang động hỗn hợp Việt-Anh đã may mắn được khảo sát Hang Va.
[caption id="attachment_5322" align="aligncenter" width="1024"]
Hang Va được Hồ Khanh phát hiện và dẫn vợ chồng Limbert vào khám phá. Ảnh: Internet[/caption]Cửa Hang Va bị đổ sụp nằm dưới đáy một thung lung nhỏ và dốc, có các vách hướng về phía bắc. Từ đây đi xuống khoảng 15m gặp một đoạn hang hình thành do dòng chảy kích thước 5x5m. Đoạn hang này luôn có nước chảy trong suốt mùa khô.
Đi xuôi theo dòng nước này khoảng 400m có một hố nước mà chúng tôi cho rằng từ đây nước chảy vào trong Hang Nước Nứt, tuy niên điều này chưa được kiểm chứng chính xác.
Một đoạn hang nước khác hợp lưu với dòng chảy Hang Va dẫn ngược lên tới một hố nước nhỏ khác. Chúng tôi tin rằng đây là đường dẫn nước mùa lũ đi ngầm từ phần cuối Bức tường Việt Nam trong Hang Sơn Đoòng cách đó khoảng 900m.
Phần trên của Hang Va kéo dài thêm 350m qua một vùng đá vôi sụp đổ đến một đoạn hang khác ở độ cao hơn khoảng 20m bên trên. Ngược theo dòng chảy, dòng nước tiếp tục chảy ngầm khoảng hơn 300m nữa từ một hố nước khác. Đây là nước từ suối Khe Om sau khi chúng biến mất từ trên mặt đất.
Bên trong Hang Va, phần hang cao phía đầu dòng nằm chảy bên trên khối nhũ dạng riềm chạy ngang lớn hơn nhiều so với dòng chảy bên dưới; kích thước khoảng 20-30m chiều rộng và cao 10m. Phần đầu đoạn hang này nằm dốc bên trên nền bùn của các hồ đá vôi dạng bậc thang. Các hồ dạng này có một phần vẫn chứa nước. Trong các hồ khô và đang chứa nước có rất nhiều dạng thành tạo đá vôi dạng nón được đặt tên là các Nón Tháp.
[caption id="attachment_5323" align="aligncenter" width="1023"]
Khoảng 1.000 cột thạch nhũ kích thước rất đồng đều trong hang Va. Ảnh: Internet[/caption]CÁC NÓN ĐÁ VÔI TRONG VÒM HANG NÓN THÁP Các nón trải rộng trên toàn bộ nền đoạn hang rộng khoảng 85m. Các nón đá vôi tại đây có số lượng khoảng hơn 100 nón. Tất cả chúng đều rất dốc, có độ cao vào khoảng 2m. Nhiều nón có phần chóp nằm ở cùng một mực độ cao tương ứng với mực nước trong các hồ bậc thang trước khi bị can khô. Chúng được bao phủ một lớp bùn mềm nhưng chỉ dày khoảng vài milimet từ phần lõi đá vôi. Khi rửa sạch, các nón này để lộ ra cấu trúc thành tạo phức tạp của chúng. Có một số nghi vấn về quá trình hình thành chính xác đối với các thành tạo dạng nón này. Các đặc trưng của chúng được so sánh với các kiểu nón khác đã được ghi nhận trong nhiều hang khác như nón nhũ hay nón phun; tuy nhiên có nhiều quá trình khác nhau đã tác động để hình thành nên dạng cấu trúc như ngày nay. | NÓN NHŨ VÀ NÓN THÁP Các nón tháp trong Hang Va mang nhiều đặc trưng của nón nhũ. Các mảng tinh thể đá vôi này ban đầu hình thành một lớp mỏng trên bề mặt các hồ bậc thang trong hang. Chúng chìm xuống bên trong hồ do chính trọng lượng bản thân khi trở nên quá dày, hoặc do các giọt nước rỏ từ trên trần hang rơi trúng. Các giọt nước nhỏ từ cùng một vị trí “đánh chìm” một số mảng tinh thể, khiến chúng xếp chồng lên nhau trên nền hồ bậc thang thành dạng nón, có thể cao bằng với mực nước trong hồ. Những thành tạo như vậy được gọi là các nón nhũ vì chúng hình thành từ các mảng tinh thế đá vôi theo phương thức nói trên. Dạng nón có phần cạnh dốc thường được gọi là nón tháp. Hiện tại vẫn chưa thể hiểu rõ vì sao một số nón có dạng tháp rất dốc còn số khác lại có cạnh thoải hơn. Một đặc trưng đáng chú ý của các nón tháp trong Hang Va, cũng như ở nhiều hang động khác, đó là lớp đá vôi bề mặt có dạng nổi cục che lấp các cấu trúc còn lại của các tháp đá vôi dạng mảng. |
THÁP ĐÁ VÔI DẠNG TUF VÀ NÓN PHUN
Bề mặt nổi cục và hình dáng dốc của các nón đá vôi trong Hang Va tương tự như các đặc trưng của tháp đá vôi dạng tuf. Chúng hình thành từ các mạch nước nhiệt dịch được nung nóng, bão hòa canxi phun lên trên nền đáy hồ và hình thành dạng kết tủa đá vôi ngầm nhanh chóng. Dạng thành tạo này chỉ lộ diện khi mực nước hồ hạ thấp. Các thành tạo điển hình nhất được biết đến xuất hiện tại Hồ Abhé (Djibouti) (Waltham, 2005). Rất nhiều thành tạo có độ cao tới hơn 20m.
[gallery columns="2" size="full" ids="5326,5327"]
Các thành tạo hình thành trong môi trường hang động có đặc trưng của tháp dạng tuf được gọi là nón phun (geysermites). Hiện tại chỉ có duy nhất một mặt cắt ngang cấu trúc một nón đá vôi trong Hang Va cho thấy phần nhân rỗng với các nhánh hướng thiên là cấu trúc thường thấy trong tháp đá vôi dạng tuf, hay nón phun.
KẾT LUẬN?
Các bằng chứng khác nhau về nguồn gốc hình thành phần vòm hang Nón Tháp hiện còn chưa được chấp nhận. Nhìn chung, địa điểm này có thể coi là một bộ sưu tập hoàn chỉnh các nón nhũ, mà có thể mô tả tốt nhất bằng từ “nón tháp” do hình dáng dốc của chúng. Các thành tạo này hình thành trong môi trường ao đá vôi dạng bậc thang trước khi hồ bị cạn khô tự nhiên và biến mất. Tuy nhiên các cấu trúc dạng nón hình thành do nước dâng lên có thể có hình dạng rất tương đồng với nhau.
Xem thêm: Khách sạn khuyến mãi đến 38% tại Quảng Bình
Cho tới nay, các cấu trúc dạng nón trong Hang Va là ví dụ duy nhất đại diện cho các dạng thành tạo tương tự ở Việt Nam, tuy nhiên những phát hiện mới về các hang động chính cùng các kiểu thành tạo đá vôi đẹp mắt vẫn tiếp tục trở thành điểm nhấn đáng chú ý về địa hình karst ở Quảng Bình.
[gallery size="full" columns="2" ids="5328,5329"]
Bản báo cáo này không có ý nghĩa khẳng định mà là một thảo luận, trong đó gồm có các trao đổi thư tín Việt-Anh và cả Hoa Kỳ cùng với các suy ngẫm đáng quý của Art và Peggy Palmer. Đây đơn thuần chỉ là một bản nhận xét về các khả năng có thể xảy ra vì vẫn còn có nhiều vấn đề chưa được tìm hiểu kỹ.
Có thể bạn sẻ quan tâm:
- Các tour du lịch Quảng Bình giá rẻ
- 3 cách di chuyển từ Đồng Hới đi Phong Nha
- Top 6 Khách sạn tốt nhất Quảng Bình cập nhật mới nhất
Nguồn: http://oxalis.com.vn
